İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin helikopter kazasında yaşamını yitirmesinin ardından görevi devralacak isim belli oldu. İran Anayasası’nın 131. maddesine göre İran’ın geçici cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir olacak.
Halk TV’nin aktardığına göre, İran Anayasası’nın 131. maddesi, cumhurbaşkanının ölümü veya seçilememesi durumunda, ülke liderinin (Ali Hamaney) atamasıyla, birinci cumhurbaşkanı yardımcısının cumhurbaşkanının yetki ve sorumluluklarını devralmasını öngörüyor.
İran Anayasası’nın 131. maddesi cumhurbaşkanının ölümü durumunda nasıl bir yol izleneceğini şöyle açıklıyor:
“Cumhurbaşkanının vefatı, azli, istifası, yokluğu veya iki aydan fazla süren hastalığı durumunda, Cumhurbaşkanı’nın yetkilerini Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehberin onayıyla devralır. Meclis Başkanı, Yargı Erki Başkanı ve Cumhurbaşkanı Yardımcısından oluşan bir konsey, en geç 50 gün içinde yeni bir Cumhurbaşkanı seçilmesini sağlamakla yükümlüdür.”
MUHAMMED MUHBİR KİMDİR?
Dini lider Ayetullah Ali Hamaney’in onayıyla geçici cumhurbaşkanı görevine gelecek olan 68 yaşındaki Muhammed Muhbir kimdir?
1 Eylül 1955 Dezful doğumlu Muhammed Muhbir, İbrahim Reisi gibi tüm devlet meselelerinde son sözü söyleyen Hamaney’e yakın bir isim olarak biliniyor.
İran-Irak Savaşı sırasında İslam Devrim Muhafızları’nın tıbbi birliklerinde subay olarak görev yaptı.
Yönetim ve uluslararası hukuk olmak üzere iki alanda doktora derecesi bulunan Muhammed Muhbir, 2021 yılında cumhurbaşkanı birinci yardımcısı oldu.
Ekim ayında Moskova’yı ziyaret ederek Rus ordusuna karadan karaya füzeler ve ilave insansız hava aracı tedarik etmeyi taahhüt eden eden İranlı yetkililerden oluşan ekibin içinde yer aldı.
Aynı heyette İran Devrim Muhafızları’ndan iki üst düzey isim ve Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nden bir yetkili yer alıyordu.
Muhbir, daha önce dini liderin doğrudan kontrolündeki bir yatırım fonu olan Setad’ın başkanıydı.
Avrupa Birliği, Muhbir’i 2010 yılında “nükleer veya balistik füze faaliyetlerine” karıştığı iddiasıyla yaptırım uyguladığı kişi ve kuruluşlar listesine aldı, iki yıl sonra listeden çıkarıldı.
ABD Hazine Bakanlığı, 2013 yılında Setad ve denetimindeki 37 şirketi yaptırım uygulanan kuruluşlar listesine ekledi.
