Türkiye'nin en fazla göç veren illerinden biri olan Van, yıllardır süregelen nüfus kaybını 2024 yılı sonunda bir milyon 118 bin 087 kişi olarak açıklanan rakamla sürdürüyor. 2023 yılında nüfusu 1 milyon 246 bin 612 olan Van’ın nüfus kaybı, kent sakinlerini endişelendiriyor.
TÜİK verilerine ek olarak, Siyaset Bilimci Muhlis Kaya’dan dikkat çeken açıklamalar geldi. Kaya, TÜİK ve yapay zeka destekli bir nüfus projeksiyon çalışması gerçekleştirdi ve bu projeksiyon, Van’ın geleceği açısından oldukça karamsar bir tablo çiziyor.
Van’ın Nüfusu 2050’ye Kadar 1 Milyonun Altına Düşebilir
Kaya, yaptığı değerlendirmede, "Son 4 yıldır nüfus artış hızının eksi olduğu ilimizin nüfusu bu şekilde devam ederse, 2100 yılında 700 binden daha az bir nüfusa sahip olabiliriz" diyerek kentteki demografik değişimleri vurguladı. Kaya, doğum oranlarının düşmesi, sürekli negatif göç ve yaşlanan nüfusun etkisiyle, Van'ın nüfusunun 2050 yılına kadar 1 milyonun altına inmesinin muhtemel olduğunu ifade etti. Bu durumu destekleyen projeksiyonlarda, 2044 yılında nüfusun 1 milyon 5 bine, 2049’da ise 950 bin kişiye düşmesi bekleniyor.
Uzun Vadede Nüfus 700 Binin Altına İnebilir
Kaya’nın hazırladığı projeksiyonlar, özellikle uzun vadede, nüfus kaybının daha da hızlanabileceğini gösteriyor. 2075 yılından sonra azalma hızının yavaşlayabileceğini belirten Kaya, 2100 yılı itibariyle Van’ın nüfusunun yaklaşık 680 bin civarına gerilemesinin beklendiğini ifade etti. Bu azalmanın temel nedenleri arasında, yaşlı nüfusun azalması ve doğum ile ölüm oranlarının dengelenmesi gösterildi.
Göçlerin Etkisi Büyüleyici
Kaya, Van’ın son 15 yılda sürekli olarak net göç verdiğine de dikkat çekti. Eğer göç kayıpları devam ederse, nüfus düşüşünün daha da hızlanabileceğini belirtti. Göç politikalarında yapılacak değişiklikler ya da sosyal ve ekonomik şartların iyileşmesi, nüfus eğilimlerini değiştirebilir. Kaya, 2009 yılında 30 bin 342 olan doğum sayısının 2024’te 16 bin 925’e gerilediğini belirterek, doğum oranlarındaki bu azalmayla birlikte nüfusun yaşlanacağını ve genç nüfus oranının düşeceğini vurguladı.
Sonuç Olarak: 2100’de 700 Bin Altı Nüfus Mümkün
Kaya, Van’ın nüfus projeksiyonunun mevcut doğurganlık, ölüm ve göç oranlarına bağlı olarak 2100 yılına kadar sürekli bir azalma eğiliminde olacağını ve eğer doğurganlık oranlarında önemli bir artış yaşanmaz ve göç tersine dönmezse, Van’ın nüfusunun 21. yüzyılın sonunda 700 binin altına inebileceğini belirtti. Bu veriler, Van'ın geleceği açısından önemli bir uyarı niteliği taşıyor.
