HABER MERKEZİ-Küçükbaş hayvan besiciliğinde Türkiye'nin en önemli kentleri arasında yer alan Van'da 112 mera ve yayla "Geçici Askeri Güvenlik Bölgesi" gerekçesiyle kullanıma yasaklı. Hayvancılıkla geçimini sağlayan köylüler, yasaklardan kaynaklı hayvancılığı tek etmek zorunda kaldıklarını dile getirerek, Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı’nın ayrıntısını duyurmadığı “300 koyun” projesine tepki gösterdi.
‘HAYVANLARIMIZI NASIL BESLEYECEĞİZ?’
Çiftçi Mehmet Çaçur, Gürpınar’da bulunan yaylalara yasak olduğu için gidemediklerini belirterek, “Bu nedenle çok mağdur durumdayız. Hayvanlarımız elimizde kalmış ne yapacağımızı bilmiyoruz. Yayla zamanı geldi fakat yaylaya çıkamayacağız. Bu yıl zaten az kar yağdı ve kuraklık var. Yaylalara da çıkamazsak hayvanlarımızı nasıl besleyeceğiz? Başka yapacağımız bir iş de yok. Çiftçiye; ‘300 koyun vereceğiz’ diyorlar. Önce yayla yasaklarını kaldırın başka bir şey istemiyoruz. Yayla yasaklarından dolayı biz kendi koyunlarımıza bakamıyoruz. Otlatacak mera ve yayla bulamıyoruz. Onların vereceği 300 koyuna ne yapacağız. Onların koyunlarına da ihtiyacımız yok. Devletten koyun değil, yayla yasaklarının kalkmasını istiyoruz” diye konuştu.
'HAYVANLARIMIZ KENT MERKEZİNDE ÖLÜYOR'
Mahmut Uğurli adlı besici de, Bahçesaray’da bulunan yaylalarının yasaklı olduğunu hatırlatarak, “Yaylalarımız çok güzel ama yasaklı olduğu için gidemiyoruz. Eskiden yaylamıza gider, çadırlarımızı kurar, hayvanlarımızı rahatlıkla otlatırdık ve aylarca orada kalırdık. Şimdi ise evden çıkamıyoruz ve hayvanlarımızı besleyemiyoruz. Hayvanlarımız kent merkezlerinde hastalanıp ölüyor. Su yok, mera yok, otlak yok” diye belirtti.
‘4 KOYUNUM VAR BESLEYEMİYORUM’
Bakanlığın 300 koyun projesine değinen Uğurli, şikayetini şöyle devam ettirdi: “Koyunları fakirlere değil, zenginlere verecekler. Bize verseler de bu şartlarda beslememiz mümkün değil, çünkü yaylalarımız yasaklı. Eğer yaylamız serbest olsaydı, on binlerce koyun besleyebilirdik. 300 koyunu vermeden önce bir zahmet yaylalarımızdaki yasakları kaldırsınlar. Yaylalar serbest olduğunda yaylalarımıza çıkarız. Yayla yasakları kalkmadan onlar ne kadar koyun verseler ve ne kadar destek verseler faydasızdır. Kış aylarında Sıhke Mahallesi'nde yaşıyorum. Şimdi elimde 4 tane koyunum var ama besleyemiyorum. Sayısını artırmak istiyorum ama şehir merkezi olduğu için buna imkanım yok. Çünkü ne bir mera var, ne de bir otlak alan. Ne yapacağımızı artık bilemez durumdayız."
‘HAYVANLAR HASTALANIYOR'
Kent merkezinde bir hafta içinde aldığı 7 koyunun öldüğünü söyleyen Uğurli, bunun nedenin kent merkezindeki kirli su ve pis hava olduğunu savundu. Halihazırda 4 koyunun da çöplerden ve pis sudan hasta olduğunu vurgulayan Uğurli, şöyle konuştu: “Hasta koyunlar için 250 TL’ye ilaç aldım fakat yine iyileşmediler. Fakat yaylada olsaydık, hasta olan hayvanlarımız temiz hava ve yediği bitkilerden dolayı iyileşirdi. Çünkü yayladaki otlar ve bitkilerin hepsi şifalıdır. Bunları yiyen hayvan kendine gelir ve canlanır.”
‘300 KOYUNA BİR SAAT BİLE BAKAMAM’
Çiftçi Ömer Yakut da, çocukluğundan bu yana hayvanların içinde olduğunu ifade ederek, tepkisini şu sözlerle dile getirdi: “Yaylalarımızın büyük bir kısmı yasaklandı. Yaylaya çıkamadığımızdan dolayı hayvanlarımız çeşitli hastalıklara yakalanıyor. Kent merkezinde hayvanlarımıza ot ve su bulamıyoruz. Zaten yasaklardan dolayı hayvancılığın hiçbir tadı tuzu kalmadı. Bu yüzden derhal yasakların kaldırılmasını istiyoruz. Yaylaları yasaklıyorlar ama ‘koyun vereceğiz’ diyorlar. Bana 300 koyun verseler, yayla yasakları nedeniyle koyunlara 1 saat bile bakamam. O yüzden önce yayla yasaklarını kaldırsınlar, gerisini de sonra yapsınlar. Eğer bize imkanlar sunulsaydı ve yayla yasakları kaldırılsaydı, şimdi her birimizin on koyunu değil, yüzlerce koyunu olurdu. Ama yaylalar yasak olduğu için koyunlarımızı sattık ve hayvan almaya da korkuyoruz. Çünkü elimizde kalıyor ve besleyemiyoruz.”
‘KOYUN VERECEKSEN YASAKLARI DA KALDIR’
Yaylarının merkeze bağlı Keşiş Gölü civarında olduğunu aktaran Yusuf Aslan ise, şunları söyledi: “Yasaklardan önce her yıl yaylalara giderdik. Şimdi gidemiyoruz. Yaylaya gidemediğimiz için hayvan beslemek çok zor oluyor. Kent merkezinde hayvan beslenilmiyor. Hayvanın kendisi kent merkezinde kalınca beli bir süreden sonra hastalanıyor. Bakanlık 300 koyun verse bile yayla yasaklarını kaldırması için derhal dilekçe vereceğiz. 'Bu koyunları verdiysen yayla yasaklarını da kaldırmak mecburiyetindesin' diyeceğiz. Zaten piyasa da hayvan sayısı çok azaldı ve her geçen gün bu yasaklardan dolayı da azalmaya devam ediyor. Keşiş Gölü etrafında 14 köy var ve bu köyler hayvanlarını sürekli yaylalara götürüyorlar. Bu yıl yasaklar nedeniyle gidemeyeceğiz. Hayvanlarımızı yaylaya götürmeden beslememiz imkansız. 300 koyun değil 3 koyun bile verse besleyemeyiz. Ama yasaklar kalkarsa 300 değil, 600 koyun da verirse rahatlıkla besleriz. Yasaklar kalkarsa herkesin yararına olur. Hayvan sayısı artar, et ucuzlar ve ekonomiye katkı sağlar.” Van/MA
