Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Brüksel'deki zirvede alınan kararı ülkesi ve Avrupa için bir "zafer" olarak niteledi.
Zelenskiy sosyal medya platformu X'te yaptığı bir paylaşımda, "Bu Ukrayna için bir zafer. Tüm Avrupa için bir zafer. Motive eden, ilham veren ve güçlendiren bir zafer" ifadesini kullandı.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel'in sözcüsü ise kararın oybirliğiyle alındığını söyledi.
Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu, AB'ye katılım yolunu Ukrayna ile paylaşmanın bir onur olduğunu söyledi. "Ukrayna'nın Rusya'nın acımasız işgaline karşı cesur direnişi olmasaydı bugün burada olamazdık" dedi.
Ukrayna ve Moldova, Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'ya yönelik geniş çaplı işgalini başlatmasının ardından AB'ye katılmak üzere başvuruda bulundu. Her ikisine de geçtiğimiz Haziran ayında adaylık statüsü verilmişti.
Avrupa Birliği'ne katılım görüşmeleri yıllar alabiliyor; dolayısıyla bugünkü karar Ukrayna'nın üyeliğini garanti etmeyecek.
Gözler Macaristan Başbakanı Orban'daydı
Perşembe günü başlayan ve iki gün sürecek AB liderler zirvesinin, Ukrayna’ya yapılacak mali yardımlar, Ukrayna ile AB müzakerelerinin başlaması konularında özellikle Macaristan'ın itirazları nedeniyle tartışmalara sahne olması bekleniyordu.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Ukrayna'nın AB'ye katılmasına ve yardım taleplerine karşı çıkıyordu.
Orban, savaş, yolsuzluk ve Macar azınlığa yönelik kötü muamelenin Kiev yönetimini yakın zamanda AB'ye katılmaktan alıkoyduğunu söyledi.
Zelenskiy, Budapeşte'yi açıkça engel çıkarmakla suçlayarak, "Eğer [Brüksel'den] olumlu bir haber gelmezse, bu Putin'in kararı veto ettiği anlamına gelecektir" dedi.
Polonya'nın yeni başbakanı Donald Tusk, uyarıda bulunarak "Ukrayna konusunda umursamazlık kabul edilemez" uyarısında bulunmuştu.
Ancak AB liderlerinin Çarşamba günü geç saatlerde Brüksel'e gelmeye başlamasıyla birlikte olası bir uzlaşmanın ipuçları da belirmeye başladı.
AB'nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu, hukukun üstünlüğü konusunda gerileme yaşandığı için dondurulan Macaristan'a yönelik 30 milyar eurodan fazla AB fonunun yaklaşık 10,2 milyar euroluk kısmının blokesini kaldırdı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy'nin ABD yardımını alamadan Washington’dan ayrılmasının ardından Avrupa Parlamentosu'nda konuştu.
Von der Leyen, "Ukrayna'ya bugün güçlü olması için gerekenleri vermeliyiz ki yarın masada ülkeleri için uzun süreli ve adil bir barışı müzakere ederken daha güçlü olabilsin" dedi.
AB zirvesinde ilerleme kaydedilmesini isteyen Zelenskiy, Norveç ziyareti sırasında "Çok yapıcı davrandık. Kesinlikle her şeyi yaptık, Avrupa Birliği'nin tavsiyelerini tamamladık" demişti.
Avrupa Komisyonu, resmi katılım müzakerelerinin başlaması için gereken yedi ön koşuldan altısının yerine getirildiğini açıklamıştı.
Buna itiraz eden Budapeşte ise Brüksel'i Kiev'e yardım etmek için çıtayı düşürmekle suçluyordu.
Ukrayna Parlamentosu geçen hafta, Budapeşte'nin tavrını yumuşatmak için Macarlara ve diğer azınlıklara kendi dillerinde eğitim hakkı tanıyan bir yasa çıkardı.
AB tarafından talep edilen yeni bir Ukrayna yolsuzlukla mücadele yasası da kabul edilerek Orban hükümetinin elindeki savları törpülenmiş oldu.
Brüksel'de kimsenin Ukrayna'nın hemen üye olmaya hazır olmadığını bildiği, üyelik müzakerelerinin başlamasının AB'nin sembolik bir dayanışma eylemi olduğu değerlendiriliyor.