AKP'nin hazırladığı çalışmada MHP’nin ‘seçim tereddüdü’: HDP’nin gücü endişelendiriyor

AKP’nin 2023 seçimleri öncesinde Siyasi Partiler Yasası (SPY) ile seçim yasalarına yönelik yaptığı çalışmada, “daraltılmış seçim sistemi” ile ilgili MHP ile “ayrışma” yaşandığı iddia edildi. AKP, 2023 seçimlerine iki yıl kala hazırladığı seçim yasaları üzerindeki çalışmasını büyük oranda tamamladı. Çalışmanın, önümüzdeki günlerde de MHP’ye sunulacağı belirtiliyor. AKP’nin yasalar üzerinde yaptığı çalışmada, “seçim sistemleri” ile ilgili ayrıntı da yer alıyor. AKP’nin 2023’e “daraltılmış bölge seçim sistemi” ile gitmek istediği, bu nedenle de çalışmasında “daraltılmış bölge seçim sistemine” yönelik adımlar attığı öğrenildi. ‘MATEMATİKSEL AVANTAJ’ Cumhuriyet’ten Selda Güneysu’nun haberine göre “daraltılmış bölge seçim sisteminin” uygulanması durumunda Türkiye’deki seçim çevresi sayısı da artacak. Sisteme göre, her il, 5 milletvekili çıkaracak şekilde seçim çevrelerine ayrılacak. Seçim barajının yüzde 7 olması durumunda, ülke düzeyinde en az yüzde 7 oy alan partiler, aldıkları oya göre milletvekilliklerini paylaşacak. Siyasi partiler de bu sisteme göre, her seçim bölgesi için milletvekili sayısının iki katı kadar aday gösterebilecek. Seçmenler ise bu adaylar arasından istediği ve sadece bir milletvekili adayına oy verebilecek. Yurttaşlar da oy kullanırken önce partiyi sonra da milletvekillerini seçecek. AKP iktidarı, bu sistemin uygulanmasının “her bölgede seçmen ve seçilen arasında yakınlık sağlayacağı” görüşünde. Ayrıca matematiksel olarak bu sistemin uygulanması “oy oranı yüksek partilere yarayan bir sistem” olarak da biliniyor. NEDENİ; SON YEREL SEÇİMLER… AKP’nin, uzun bir aradan sonra yeniden “daraltılmış bölge seçim sisteminden” yana tavır sergilemesinin altında, “son yerel seçimlerin etkisi olduğu” vurgulanıyor. AKP, son yerel seçimlerde 11 büyükşehiri CHP’ye kaptırmış ve iller bazında da ittifakın oyları düşmüştü. AKP, aynı durumun 2023 seçimlerinde de “yaşanma ihtimalinin önüne geçmeyi hedefliyor”. Bu nedenle, başta İstanbul, Ankara, İzmir olmak üzere büyükşehirlerdeki Cumhur İttifakı’nın temsil oranını artırmayı planlıyor. AKP’ye göre, “eğer daraltılmış bölge seçim sistemi” uygulanırsa, “özellikle, üç büyükşehirde HDP’nin milletvekili çıkarmasının neredeyse imkânsız olacağı” düşünülüyor. 1991 ÖRNEĞİ AKP, bu durumla ilgili 1991 yılındaki uygulamayı da hatırlatıyor. O dönem Türkiye’de “daraltılmış bölge seçim sisteminin uygulandığına” atıfta bulunarak, 1991 yılında oyların yüzde 27’sini alan DYP’nin Meclis’teki sandalye sayısının yüzde 39’unu kazandığına, oyların yüzde 10’unu alan DSP’nin ise sandalyelerin sadece yüzde 1.5’ini kazanabildiğine işaret ediliyor. Bu örnekten de yola çıkılarak “Cumhur İttifakı’nın daraltılmış bölge seçim sistemiyle parlamentodaki temsil oranının artacağı” hesaplanıyor. MHP’NİN KAYGISI HDP’NİN BÖLGESEL GÜCÜ MHP’de daraltılmış bölge seçim sisteminin metropollerde “HDP’ye dezavantaj sağlamasına karşın özellikle partinin oy oranlarının yüksek olduğu Doğu ve Güneydoğu illerinde bunun tam tersi bir sonuçla karşılaşabileceğine” dikkat çekiliyor. Bu sistemin uygulanması halinde “HDP’nin bölgedeki gücünün artacağı ve yerel siyasete odaklanacağı, merkezi yönetimden de ayrılmayı hedefleyeceğine” ileri sürülüyor. Böylece parlamentoda şu anda 56 milletvekili ile temsil edilen HDP’nin, milletvekili sayısının mevcut sistemden çok daha fazla olacağı belirtiliyor. Ayrıca MHP, “sistemin temsilde adaleti etkisiz kılacağı” görüşünde. MHP’ye göre, “bu sistem küçük partilere dezavantaj sağlayacağı için Millet İttifakı’nın bileşenlerini de artırabilir.” Bununla birlikte MHP, sistemin, “partilerin kurumsallığının ortadan kaldırılmasına davetiye çıkardığı gibi, seçmende ‘ayrıştırıcı etki’ yapabileceğini” savunuyor. ‘AKP RİSKE GİRMEK İSTEMİYOR’ AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin “seçim sistemiyle ilgili son sözü söyleyeceği, ancak MHP’nin kabul etmemesi durumunda mevcut D’hondt sistemiyle seçime gidilmesinin daha güçlü bir seçenek olduğu” ifade edilirken, “anketlerde oy oranı düştüğü görülen AKP’nin yüzde 50+1’i ise riske atmak istemediğinin” altı çiziliyor. D’HONDT SEÇİM SİSTEMİ NEDİR? D'Hondt sistemi, Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor D'Hondt tarafından 1878'de tasarlanmış nispi temsil sistemidir. Türkiye’de 1961’den bu yana –1965 Millet Meclisi genel seçimi ile 1966 Millet Meclisi ara seçimi dışında– bütün milletvekili genel ve ara seçimlerinde d’Hondt sistemi uygulanmıştır; günümüzde de yürürlükte olan sistem budur. Söz konusu sistem Türkiye’nin yanı sıra, Arjantin, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Doğu Timor, Ekvador, Finlandiya, Galler, Hırvatistan, İskoçya, İsrail, İzlanda, Japonya, Kolombiya, Macaristan, Makedonya, Paraguay, Polonya, Portekiz, Romanya, Sırbistan, Slovenya, Şili ve Kuzey Kıbrıs’ta da uygulanan seçim yöntemidir.

AKP'nin hazırladığı çalışmada MHP’nin ‘seçim tereddüdü’: HDP’nin gücü endişelendiriyor

MHP’ye göre, daraltılmış bölge seçim sistemi, küçük partilere dezavantaj sağlayacağı için Millet İttifakı’nın bileşenlerini artırabilir.

Abdulkadir Selvi: PKK'de 2 grup silah bırakmaya direnebilir

AKP'li başkana tepki için domatesleri çöpe döken pazarcıya milyonluk ceza

İstanbul'daki Protestolarda 53 Kişi Tutuklandı, Toplam Tutuklu Sayısı 263'e Yükseldi

İstanbul akın akın Saraçhane'de buluştu: "Kurtuluş yok tek başına!"

Suriye’de Kürt Nüfusu Ne Kadar?

Memurlar İçin Yeni Düzenleme Yolda: Çocuğu Olanlar Yarı Zamanlı Çalışabilecek

Hakkari-Şemdinli’de coşkulu Newroz kutlaması

Dövülerek Öldürüldü!

Diyarbakır'da komşu aileler arasında kavga: 3 ölü, 5 yaralı

Ahmet Özer'e 15 Yıl Hapis İstendi!