Haber: Yeşim Karaağar
Van’da toplam 316 sigorta acentesi bulunuyor. Neredeyse her sigorta acentesinde kadın çalışan görmek mümkün. Sigorta acentesi sahibi kadınların sayısı her ne kadar az olsa da sektörde kadın çalışan olması bir aşinalık yaratmış durumda.
Birsen Kaçan, 9 yıldır sigorta sektöründe çalışıyor. Ailesini tutucu olarak tanımlayan Kaçan, ablasının sigorta acentesi açmasından dolayı sektöre giriş yaptığını söylüyor. İşi stresli diye tanımlayan Kaçan, çalışma arkadaşı bulamadığından yakınıyor.
‘Kadınlar hataların önüne sürülüyor’
Kaçan, “Kadın sigortacılara baktığım zaman, erkeklerin karşı cins algısı istesek de istemesek de var,” diyor. Bu bakışın kadın sigortacıları ya daha nazik ya da daha erkeksi bir duruş takınmak zorunda bıraktığını aktarıyor Kaçan.
Müşterilerin kadın çalışanlara karşı biraz daha nezaketli davrandığını söyleyen Kaçan, bu yüzden sigorta acentelerinin hepsinin mutlaka kadın personel çalıştırdıklarını belirtiyor. Yanlış bir işlem yapıldığı zaman kadınları öne süren işverenlerin olduğunu vurgulayan Kaçan, bunun yanlış bir davranış olduğunu ve kadınların da bunu kabul etmemesi gerektiğini söylüyor.
‘Araç sigortası dışında talep yok’
Sigortaya talep olup olmadığını sorunca, “Erkekler; evlerinden, eşlerinden, ailelerinden daha çok arabalarına önem veriyorlar. O yüzden sigortacılık iyi. Ama şirket oto dışı yan branş isteyince dezavantajlı bir şeye dönüşüyor. Konut sigortaları, DASK, sağlık sigortaları gibi. Ama buralarda pek talep yok bunlara,” diyor.
Bölgede araç sigortası dışında talebin pek olmamasının dezavantaj olduğunu belirten Kaçan, diğer illerdeki ilişkilerine dayanarak sigorta yaptıklarını ve dengeyi böylece sağlayabildiklerini söylüyor.
Van’ın deprem bölgesi olması sebebiyle sarsıntılar olunca deprem sigortası talebinin olduğunu fakat yineleme zamanında kimsenin gelmediğini belirtiyor Kaçan.
Enflasyona karşı duran iki sektör: Noter ve Sigorta Acenteleri
Sigorta fiyatlarının son 5 yılda yüzde 500’den fazla arttığını söyleyen Kaçan, “Biz komisyoncuyuz. Fiyat arttıkça biz kazanıyoruz. Enflasyona karşı şu an en çok sağlam duran sektör; noterler ve sigortacılar,” diyor.
Kaçan, sigortasız araç kullanılamayacağını söyleyerek, “Örneğin; polis var sigortasız gezemezsiniz, mecburen yapmak zorundasınız. Sigorta yapmadığınız zaman bir kaza durumunda ya da polise yakalandığınız zaman ağır bedelleri oluyor,” diye ifade ediyor.
Sadece 5 tane kadın müşterisi olduğunu söyleyen Kaçan, “Diğer bütün muhataplarım erkek. Erkek olunca size de sirayet ediyor. Onlar gibi olmaya başlıyorsunuz, onlar gibi konuşup, onlar gibi davranmaya başlıyorsunuz. Bunu da evde kadınlar çok olduğu için onlarla dengelemeye çalışıyorum,” diyor.
‘Her an yoldan çıkabilirsiniz’
Sigorta sektöründe büyük paraların döndüğünü söyleyen Kaçan, “Her an yoldan çıkabilirsiniz. Çok büyük paralar, ama çok büyük veballerle… Buna tenezzül etmemek önemli. Biz 12 yıllık firmayız, ama orta halliyiz. Açgözlü biri sektöre girerse piyasanın tozunu atar,” diyor.
En kötü sigortacının şu an günlük kazancının 2 bin olduğunu ifade eden Kaçan, “Enflasyonun asla dokunmadığı iki sektör; noterle ve sigortacılardır. Ekonomik kriz bizi faturalar ve kira açısından etkiledi, ama kâr oranımızda düşüş olmadı. Enflasyon yüzde 180 arttı, ama sigorta fiyatları yüzde 500 arttı. Benim gelirim de yüzde 500 arttı,” diyor.
İnsanların sigorta yaptırıp kasko yaptıramadıklarını bunun da bir gelir kaybına neden olduğunu belirten Kaçan, “Bahsettiğim fiyat artışıyla baz alındığı zaman 5 ay önceki hesaplarımla şu anki hesaplarıma baktığım zaman ben yine çok kazanmışım,” diyor.
‘Kadınların yapamayacağı hiçbir iş yoktur’
Şehriban Kamer, sektörün bir diğer kadın yüzü. 2012 yılında sigorta sektörüne giren Kamer’in asıl mesleği muhasebe. Bir sigorta şirketinde çalışmaya başlarken işvereninin yönlendirmesi ile sigorta işini profesyonel bir şekilde öğrenip kendi şirketini kuruyor.
Kamer, “Yaklaşık 10 yıl iki farklı acentede çalıştıktan sonra kendi işyerimi açtım. 2 yıldır kendi şirketimi kurmuş bulunuyorum,” diyor. Sektörün zorluluğunun personel olarak çalışma kısmında olduğunu söylüyor Kamer. Üniversite öğrencisi iken sigorta acentesinde çalışan Kamer, eleman olarak çalıştığı zamanlarda zorlandığını aktarıyor.
Mesleğini sevdiğini söyleyen Kamer, bölgeden kaynaklı kadınların zorlandığını söylüyor. Sigortada erkek görmeye alışkın bir müşteri profili olduğunu belirten Kamer, “Kadınların yapamayacağı hiçbir iş yoktur. İsterlerse yaparlar,” diyor.
‘Günlük harcamamızın daha fazlasını kazanmak zorundayız’
10 yıllık bir tecrübesinin olmasının kendisine artılar sunduğunu söyleyen Kamer, “Daha önce bu sektörde çalışmamış olsaydım zorlanırdım. İlk defa bir işe girişiyorsanız hele bir de kadınsanız zor oluyor elbette,” diye aktarıyor.
İşlerinin şu sıralar iyi olmadığını aktaran Kamer, sigorta fiyatlarının artmasının kendilerini etkilediğini söylüyor. Müşterilerin kendilerine, “Ben kaza yapmıyorum, param nereye gidiyor?” sorusuna yanıt olarak, “Onu bana değil devlete sormanız lazım,” dediğini söylüyor. Paranın hazine parası olduğunu kendilerinin ise sadece komisyon aldıklarını belirten Kamer, artan maliyetlerle ilgili ise şunları aktarıyor: “Giderler yetişiyor, yetişmek zorunda daha doğrusu. Günlük harcamamızın daha fazlasını kazanmak zorundayız. Bunun içinde daha çok çalışmamız gerekiyor. İlk başladığımda kira 2 bin iken şimdi 5 bin oldu. Uçuk rakamlarla karşılaşıyoruz.”
