Haber: Duygu KIT
Dersim’de yaşayan kadınlar hayat pahalılığından, işsizlikten ve geçim sıkıntısından rahatsız. Temel ihtiyaçların dahi sürdürülemez olduğunu belirten kadınlar, ekonomik koşulların iyileştirilmesini ve istihdamı talep ediyorlar. Evde de işte de sadece mutfakta çalışmak zorunda bırakıldıklarını söyleyen kadınlar yetkililerin kadınların haklarına sahip çıkmasını istiyorlar.
“Kadınların en büyük sorunu işsizlik”
Özlem Sarıçiçek 40 yaşında ve Dersim’de yaşıyor. Dersim’de evlere temizliğe gidiyor yani ev işçisi. Çalışma koşullarının çok kötü olduğunu belirterek söze başlayan Sarıçiçek, “Hiçbir güvencem sağlık sigortam yok. Ek işlere gidiyorum sürekli çünkü geçinemiyorum.” Dersim’de kadınların en büyük sorunu ne dediğimizde bize işsizlik yanıtını veriyor. “Dersim’de iş sahası maalesef yok. Gündelikçilik artık çok yaygın burada. Günlük 600-800 arası bir paraya çalışıyoruz. Arta kalan zamanlarda da boncuk, takı satmaya çalışıyorum. Hepsini kendim yapıyorum.” Kadınlara iş alanı istediğini belirten Sarıçiçek, “Ekonomik olarak desteklenmemiz gerekiyor. Birçok kadın, öğrenci burada zorluk içindeyiz. İmkanların düzeltilmesi gerekiyor.”
“Bu yıl bizi en çok zorlayan şey bitmeyen zamlar”
Müzeyyen Randa 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Hatay’dan Dersim’e gelmiş. Dersim’de kendilerine el sanatlarına ilişkin bir seçenek sunulduğunu paylaşan Randa, kendi ürettiği takı ve küpeleri Seyit Rıza Meydanı’nda satıyor. Çocuğunun Munzur Üniversitesi’nde okuduğunu belirten Randa Dersim’e ilişkin bize şunları söylüyor: “Takı hazırlarken yoruluyorum ama emeğimin karşılığını alabiliyorum. Bu yıl bizi en çok zorlayan şey bitmeyen zamlar. Bütçemize göre bile bir şeyler alamıyoruz. İnsan bir şey almak istiyor kendine çocuğuna ama alamıyoruz. Burada 4bin liraya oturuyorum. Depremzede olduğumuz için devlet kısmi yardım ediyor ama ben memnun değilim çünkü ödeyemiyorum. Burada yaşamaya devam etmek istiyoruz. Burada 6 aydır iş bulamadım, gittiğim kurs sayesinde takı satabiliyorum. Tek talebim de iş bulabilmek.”
“Evde de mutfakta da çalışıyoruz işte de”
Aslı Gül de 11 yıllardır birçok kafede gözlemecilik yapıyor. Dersim’de çoğu kadının çalıştığını belirten Gül, buna rağmen kolaylıkla iş bulunamadığını söylüyor ve vurguluyor, “Burada kadınlar çoğunlukla mutfaklarda kafelerde iş bulabiliyor. Gözleme ve yufka ekmek pişirimi en kolay bulunan işler. Ama evde de mutfakta da çalışıyoruz işte de. Sosyal yaşamım yok. Dersim’de iş yok sadece kadınlar değil gençler de iş bulamıyor bu yüzden göçüyorlar. Bu yüzden de çocuklarımı yurtdışına gönderdim. Sadece ben değil herkes gönderdi çünkü burada geçim yok.”
“Burada hayatla mücadele ederken bir yandan da karşı cinsle mücadele ediyoruz”
Eylem Ateş 45 yaşında iki yıldır fırında çalışıyor. Kadınların dünyanın her yerinde yüzyıllardır var olma mücadelesi verdiğini Dersim’de de yine var olma mücadelesi verdiğini belirterek sözlerine başlıyor Ateş. Dersim’de kadınların temel sıkıntısı ve ihtiyaçları nelerdir sorumuzu ise şöyle yanıtlıyor: “Bana göre en temel sıkıntı kadın olduğumuzun farkına varıp yaşamımıza bu şekilde devam etmek. Kadın olarak metropolde de burası gibi küçük bir kentte de yaşadığımız şeyler benzer aslında. Ama bunu dile getirmiyoruz illa da fiziksel olmasına gerek yok oysa ki. Benim en çok rahatsız olduğum şey bakışlardır. Çok eskiden şöyle düşünürdüm, her taraf kahve ve bazı yerlerden özellikle geçmemeye çalışırdım. Sonra bunu kabul etmedim. Burada hayatla mücadele ederken bir yandan da karşı cinsle mücadele ediyoruz. Burada kadın olarak en büyük problemimiz ekonomi elbette iş bulamıyoruz. Kadınların hayata atılması için ekonomik bağımsızlık çok önemli ama kentimiz ne yazık ki bu konuda çok yetersiz.”
Bu içerik Avrupa Birliği tarafından finanse edilen Gazeteciler Cemiyeti’nin “Basın Evi Destek Aracı (BEDA)” programı kapsamında hazırlanmıştır.
