Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, ülkesinde genel af ilan ettiğini duyurdu.
Esad, Perşembe günü 16 Kasım’dan önce işlenen suçlardan hüküm giymiş Suriyeliler için af çıkardı, ancak ölüme neden olan veya silah kaçakçılığına karışan suçlular da dahil olmak üzere bir dizi istisnayı sıraladı.
Devlet haber ajansı SANA tarafından yayımlanan kararnamede, aralarında suç işleyenler, tedavisi mümkün olmayan hastalıkları bulunanlar ve 70 yaş üstü kişilerin de bulunduğu bazı hükümlülerin cezalarının tamamen kaldırılacağı belirtildi.
İDAM CEZALARI ÖMÜR BOYU HAPİSE ÇEVRİLDİ
Açıklamada, aftan yararlanmaya hak kazanan ve idam cezasına çarptırılanların bunun yerine ömür boyu hapis cezasına çarptırılacağı, ömür boyu hapis cezasına çarptırılanların ise cezalarının 20 yıla indirileceği belirtildi.
Ancak kararname, ölümüne yol açan hükümlüleri, silah kaçakçılığına karışanları ve önümüzdeki aylarda teslim olmayan ve adaletten kaçan kişileri kapsam dışı bıraktı.
SON YILLARDA AFLAR PEŞ PEŞE GELDİ
Esad son yıllarda çok sayıda af çıkardı. Eylül ayı başlarında, hak gruplarının mahkûmlara yasal süreç uygulanmadan ölüm cezası vermekle suçladığı kötü şöhretli “askeri saha mahkemelerini” ortadan kaldıran bir kararname yayınladı.
Aralık 2022 tarihli bir kararnameye dayanarak, askerlikten kaçanları affedeceği, üç ila dört ay içinde göreve gelmeleri halinde hapishaneden çıkmalarına yardımcı olunacağı duyuruldu.
Esad, Rusya ve İran’ın yardımıyla ülkenin büyük kısmının kontrolünü, bazıları yabancı hükümetler ve cihatçı militanlar tarafından desteklenen bir dizi isyancı gruptan geri aldı.
NÜFUSUN YARISI YERİNDEN EDİLDİ
2011’deki ayaklanmanın ardından ortaya çıkan savaş, yüz binlerce insanı öldürdü ve savaş öncesi nüfusun yarısını yerinden etti.
Ülkede isyancıların kontrolündeki bölgelerden kaçan pek çok Suriyeli ve askerlikten kaçanlar hâlâ geri dönmeleri halinde misilleme yapılmasından korkuyor.
2 MAYIS 2021 AFFI
Beşar Esad, Suriye’de 26 Mayıs 2021’de yapılacak Devlet Başkanlığı seçimleri öncesinde de, yayınladığı kanun hükmünde kararnameyle, 2 Mayıs 2021’den önce işlenmiş suçlar için genel af çıkarmıştı.
Af, kaçakçılık, rüşvet, resmi belgede sahtecilik, uyuşturucu kaçakçılığı gibi suçları ve çocuk suçluların işlediği suçları kapsıyordu. Kaçırılan kişinin af tarihinden önce güvenli ve sağlam bir şekilde serbest bırakılmış olması şartıyla insan kaçırma suçu da af kapsamına alınmıştı.
Ayrıca, idam cezası ağır işçilik ve müebbet hapse, ağır işçiliğe dayalı müebbet hapis cezasıysa 20 yıl ağır işçiliğe çevrilmiş, silah kaçakçılığı, vatana ihanet, casusluk, düşmanla işbirliği ve ölümle sonuçlanan terör suçları af kapsamı dışında bırakılmıştı.
Kararname, “suç, kabahat ve ağır suçların failleri için en kapsamlı af kararı” olarak nitelenmişti.
2011’DE DÖRT GENEL AF
Suriye’de iç savaşın sert çatışmalarla sürdüğü dönemde Mayıs, Haziran ve Kasım 2011ve Ocak 2012’de art arda dört af çıkarılmış, son afta 15 Mart 2011 ile 15 Ocak 2012 tarihleri arasında rejime karşı işlenen suçlar için de genel af ilan edildiği açıklanmıştı. Suriye resmi haber ajansı SANA’nın haberine göre, karar barışçıl şekilde gösterilere katılanları, ruhsatsız silah taşıyanları ve asker kaçaklarını kapsıyordu.
Muhaliflere göre rejimin af ilanları “kamuoyunu yanıltma amacına yönelikti.” Ancak yorumculara göre rejime yönelik suçlar kapsamında çıkarılan afların “barışçıl muhalefete bir nefes aldırmakta” katkısı oluyordu.
TÜRKİYE’DEKİ MİLYONLARCA SURİYELİ ÜLKEYE DÖNECEK Mİ?
Suriye’de zaman zaman genel af ilan edildiğine ilişkin haberler medyaya servis ediliyor. Bu son af ilanı ile birlikte en çok merak edilen ise Suriye iç savaşı nedeniyle Türkiye’ye sığınan ya da kaçak olarak geçen Suriyelilerin ülkelerine dönüp dönmeyeceği.
