ERHAN AKBAŞ / İDRİS YILMAZ
Erciş ilçesinde yayın yapan özel bir radyonun sahibi İzzet Batmaz, Erciş Belediyesi personelinin sunuculuğunu yaptığı radyosuna konuk olarak katılan Erciş Belediyesi kayyımı aynı zamanda ilçe kaymakamı Mehmet Şirin Yaşar’a taziye evlerindeki yemek ve çay geleneğinin kaldırılmasını teklif etti. Erciş halkı adına kayyım Yaşar’a talepte bulunan Batmaz, bölge halkının taziyelerde çay ikram edilmesi ve öğlen saatlerinde yemek verilmesine tepki gösterdiğini iddia etti.
Batmaz’ın dini bir geleneği kaldırılması teklifine kayyım Yaşar’ın destek vermesi dikkat çekti.
İslam’da taziye geleneği
Batmaz’ın ifadelerine yer vermeden önce kısa bir özetle taziye yemeklerinin İslam’da nasıl bir gelenek haline geldiğini hatırlatmak gerekirse: bir yakını vefat eden kimselere taziyede bulunmak ve ölenin aile efradının doyurulması, komşu ve akrabalarının yemek yapıp onlara götürmeleri İslam dininin bir geleneği olmuştur. İslam dininde taziye geleneğinin ise Hz. Peygamber( As.) Cafer bin Ebi Talib’in şehit olduğu haberi geldiğinde, Cafer’in ailesine yemek yapılıp götürülmesini emretmesi üzerine, dönemin İslam âlimleri, taziyenin yaşandığı evlerde ölen kişinin akraba ve komşuların yemek meselesinde ortaklaşması gerektiğine hükmettiği gerçeği bilinmektedir. İbnu’l-Hümam ise ölen kişinin yakın komşu ve uzak akrabalara yemek hazırlamanın müstehab (sevap kazandırıcı) olduğunu belirttikten sonra, cenaze evinin, gelenlere ziyafet vermesinin mekruh olduğunu belirtir. İbnu’l-Hümam konu ile ilgili "Çünkü der, ziyafet sürur(sevinç) için teşri edilmiştir. Sürur musibetler için değil. Bu çok çirkin bir bid’adır." İfadesine dikkat çektiği bilinmektedir.
Batmaz: TaziyelerKayyım Yaşar’a ilçe halkı adına soru yönelten Batmaz, aynı zamanda Müslüman olan ilçe sakinlerinin dini bir geleneği olan taziyelerde çay ve yemek dağıtılmasını doğru olmadığını savunması dikkat çekiyor.
Taziyelerde ölen kişinin acısını hafifletmek için komin bir yaklaşımla ölen kişinin akrabaları ve komşularının masrafa dahil olduğunu bilmeden söz alan Batmaz, taziye masrafının sadece ölen kişinin ailesinden alındığını şu ifadelerle savunuyor, “Şimdi taziyelerde çay ve yemek konusunda birçok kesim tepki gösteriyor. Yani diyor ki; hocam keşke bunu büyüklerimizle halletseniz. Bu yemek ve çay olayını kaldırsanız. Yani gelen duasını okuyup gidiyor zaten yani yemek saatinde birikmeler, küflet, masraf oluyor. Bu konu hakikaten de yani ben kendi açımdan düşünüyorum bence bir külfet, eskiden daha büyük bir külfetti” dedi
Batmaz’ın taziyelere olan tahammülsüzlüğü
Taziyelerle ilgili rahatsızlığını Erciş halkı adına dile getiren Batmaz, “Taziyeler eskiden 1 ay yapılırdı,20 gün yapılırdı ve bu taziyeler evlerde yapılırdı. Böyle uzun süren taziyelerde birde iş sahibi iseniz iş yerinizi kapatıp orda kalmak zorunda kalıyorsunuz” ifadesine yer veren Batmaz, konuyu daha fazla uzatmadan kayyıma şu şekilde teklifte bulunuyor. “Şimdi biz sizinle birlikte bir proje oluştursak yanımıza ilçemizin müftüsünü de alsak, bunu insanlarımıza izah etsek anlatsak, yemek ve bu cay konusunda, yani her gelene çay verilmesi taziye evi bir kahvehane değil. Bizler kadir Şinasi insanlarız gelen insanları evimizde de ağırlıyoruz. Yemeğiyle çayıyla, ama orası bir taziye evi taziye evinde bir yemeğe ve çaya ben kendi açımdan yok diyorum .
Memleketimizin amiri olarak sizden de bu konu ile ilgili istişare edip ilçe müftüsü ile birlikte bir karara varıp, onun ile ilgili bir kaç program yapmak istiyoruz sizin görüşünüz nedir bu konuda?”
Kayyım: Külfet oluşması insanı değil
Batmaz’ın önerisi sonrası kayyım Yaşar’ın Batmaz’ın düşüncesini savunur nitelikte açıklama yapması dikkat çekiyor. Bölge insanı olmasına rağmen bölgenin taziyelerdeki komin yaklaşımı görmemezlikten gelen Kayyım Yaşar, “Bu konu ile ilgili benim görüşüm belli, ben size katılıyorum hakikaten acısı taziyesi olan insanlara ayrı bir külfet oluşturması çok insani değil. Ama bu konu ile ilgili önce bir kamuoyu araştırması yapmak lazım” ifadesinin ardından tekrar söz alan Batmaz, tekrar Erciş halkı adına söz alarak somut olmayan delillerle Erciş halkıyla görüştüğünü şu ifadelerle belirtti. “Ben gerekli görüşmeleri yaptım efendim Erciş’in yüzde 80’ni taziyelerde verilen yemek ve çaya karşı” Batmaz’ın bu çelişki dolu savunmasına karşı tekrar söz alan Kayyım konuyu “Bu kültürel bir gelenektir, vatandaş bundan memnunda olabilir bu bir değerde olabilir” ifadeleri ile toparlasa da Batmaz’ın ısrarla bu geleneğin kaldırılmasını savunması tepkilerin gecikmemesine yol açtı.
Tepkiler gecikmedi
Aynı programda hazır bulunan Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürü Erol Şimşek söz hakkı alarak, taziyelerde yemek ve çay verilmesinin gelenek olduğunu hatırlatıyor, Şimşek, “İzzet bey bu taziye yemekleri yıllardır geleneğimiz göreneğimiz. Burada çok güzel bir ortam oluşuyor taziye yemeğini ve diğer masraflarını taziye sahipleri ödemiyor. Zaten oradaki insanlar isimlerini yazdırarak paylaşarak ödüyorlar” ifadesi üzerine Batmaz, tekrar Şimsek’in sözünü keserek,” parası olan var olmayan var” savunması sonrası yeniden söz alan Şimsek, “o tamamen isteğe bağlıdır bu tür gelenek ve görenekler bizim birlikteliğimizin bir göstergesidir. Ben şahsım olarak devam etmesi taraftarıyım” dedi. Şimşek’in ardından söz alan Kayyım yardımcısı Mehmet Marufoğlu ise “bende bu konuda devam etmesinden yanayım. Gelenekselleşmiş örf ve âdetimizdir artık yardımlaşma örneğidir. Bence de devam edilmesi lazım” dedi.
