İlgi çeken dizimizin 5. bölümünü yayımlıyoruz. Bu derslerle ilk kez Kürtçe öğrenen Ercişli kardeşlerimizle, hiç bilmediği halde bu dili öğrenmeye karar veren diğer dostlarımıza kolay gelsin diyoruz. Bu dili öğrenmenin ülkemizdeki herkese iyi geleceğine, yurttaşlık bağımızı ve halklar arasındaki dostluğu kuvvetlendireceğine inanıyoruz.
------------0--------------
Ez Kurdî Fêr Dibim-5 / Kürtçe Öğreniyorum-5
Bu dersimizde 3. ve 4. derslerde öğrendiğimiz Kürtçedeki 1. Grup Şahıs Zamirlerinde nesnesi sesli bir harfle biten sözcüklerin kullanımın biçimini öğreneceğiz.
Hatırlarsanız 3. ve 4. dersimizde nesnesi sesiz bir harfle bittiğinde 1. tekil şahıs için ‘im’, ikinci tekil şahıs için ‘î’, üçüncü tekil şahıs için ‘e’, çoğul şahıslar için de ‘in’ takılarını kullanmıştık.
Bu dersimizde 1. Grup Şahıs Zamirlerinde nesnesi sesli bir harfle (a, e, ê, i, î, o, u, û) biten sözcüklerdeki kullanım biçimini öğreneceğiz.
- II -
- Roj baş. Ez Nurî me. Lê tu?
- Ez jî Hêvî me.
- Ez Nurî me, tu Hêvî yî
- Ew kî ye?
- Ew Gulê ye.
- Ez gundî me.
- Ez jî gundî me.
- Ew kî ye?
- Ew jî gundî ye.
- Em gundî ne.
- Lê hûn çi ne?
- Em bajarî ne?
- Erê, em gundî ne, hûn bajarî ne.
- Belê, em gundî ne. Hûn bajarî ne. Ew çi ne?
- Ew jî bajarî ne.
Wateyên peyvên Kurdî / Kürtçe sözcüklerin anlamı
Erê / Belê : Evet
Na : Hayır
bajarî : şehirli
rêziman : dilbilgisî
gundî : köylü
Ez gundî me : Ben köylüyüm.
Tu gundî yî : Sen köylüsün.
Ew gundî ye : O köylüdür.
Em gundî ne : Biz köylüyüz.
Hûn gundî ne: Siz köylüsünüz.
Ew gundî ne: Onlar köylüdürler.
Lê tu?: Ya sen?
- me: (bûn / olmak fiilinin sesli harfle biten sözcüklerden sonra kullanılan birinci tekil şahıs takısı)
- yî: (bûn / olmak fiilinin sesli harfle biten sözcüklerden sonra kullanılan ikinci tekil şahıs takısı)
- ye: (bûn / olmak fiilinin sesli harfle biten sözcüklerden sonra kullanılan üçüncü tekil şahıs takısı)
- ne: (bûn / olmak fiilinin sesli harfle biten sözcüklerden sonra kullanılan çoğul şahıs takısı)
Pêhînî (alıştırma):
Aşağıdaki sözcükleri “bûn / olmak” fiiline uygun çekin.
Elî, Nokta, Hevra, sêwî (yetim)
Ez Elî ...... ..... Nokta....... ..... Hevra ..... ..................
Tu Elî...... ..... Nokta....... ...................... ..................
Ew Elî...... ..... Nokta....... ...................... ..................
Em Elî...... ..... Nokta....... ...................... ..................
Hûn Elî...... ..... Nokta....... ...................... ..................
Ew Elî...... ..... Nokta....... ...................... ..................
Bûn / Olmak fiilinin olumsuz hali
Önceki derslerde verdiğimiz olumsuzluk hali yine aynıdır. Cümleye olumsuzluk anlamı katmak için ne- ekini kullanırız.
Ez ne îngîlîzî me
Tu ......................
Ew .....................
Em .....................
Hûn ....................
Ew ......................
Pirsên li jêr bibersivînin. / Aşağıdaki soruları cevaplandırın.
Pirs (Soru) / Bersîv (Cevap)
Tu kurd î? Na, ez ne kurd im. / Belê, ez kurd im.
Ew alman e? ............................................
..
Hûn polonî ne? .............................................
Ew pispor in? .............................................
Tu şagirt î? .............................................
Hûn şoreşger in? ..........................................
Ew Sînem e? Na, ew ne Sînem e. Ew Zînê ye.
Hûn dixtor in? Na.........................................
Tu mamoste yî? Belê, ...................................
Ew Gulê ye? Na, ........................... . Ew ................
Devamı cuma günü. / Dumahîk roja îniyê.
Fehim Işık
Not: Dersler Fehim Işık tarafından derlenmiştir.
